TripleA:Onderwijscatalogus (kernsysteem)
De onderwijscatalogus beschrijft het onderwijsaanbod (de opleidingen) en toont losse stukjes aanbod, de zogenaamde onderwijsproducten. Elk onderwijsproduct wordt voorzien van specifieke kenmerken, die op identieke wijze zijn beschreven. Met de onderwijsproducten bouwt de onderwijsinstelling vervolgens voor iedere deelnemer een eigen leertraject. Dat geeft de mogelijkheid om veel van dezelfde leertrajecten te bouwen en ook om (op onderdelen) te variëren. Zo kan de onderwijscatalogus helpen om de vraag van de student en het aanbod van onderwijs beter op elkaar af te stemmen.
Concept
De onderwijscatalogus ondersteunt twee belangrijke aspecten voor de onderwijsinstelling:
- het ondersteunt een eenduidige ontwikkeling van het onderwijsaanbod,
- het biedt aanvullende infomatie voor diverse ondersteunende processen zodat deze effectief en efficiënt kunnen worden ingericht.
Informatiedragers
Om beide hierboven genoemde aspecten te ondersteunen bevat de onderwijscatalogus informatiedragers. Die informatiedragers noemen wij onderwijsproducten. Een onderwijsproduct is vergelijkbaar met een digitale verpakking van een stukje opleiding of curriculum; dus bijvoorbeeld een les, een module, een cursus of andere onderwijseenheid. Door de wijze waarop het stukje opleiding of curriculum wordt verpakt wordt er informatie aan meegegeven. Daarbij kun je voor de vergelijking denken aan een digitale foto. De foto wordt op zo een manier verpakt dat er bij het inlezen van de foto op de computer allerlei informatie wordt getoond; met welke camera de foto is gemaakt, waar de foto is gemaakt, wanneer de foto is gemaakt en naar gelang je de instellingen van het fototoestel verruimt ook bijvoorbeeld belichtingscijfers etc.
Onderwijsproducten zijn de kleinste vorm van informatiedragers. Soms is het prettiger om niet een foto per keer te tonen maar ook een album gevuld met foto’s waarbij er aan het album beperkt extra informatie wordt meegegeven. Daarmee worden de enkele foto’s informatiedragers, maar ook het fotoalbum waarin de foto zich bevindt is daarmee een informatiedrager. Zulke informatiedragers kent de onderwijscatalogus ook, die noemen wij referentiearrangementen. Een referentiearrangement bundelt een aantal onderwijsproducten dat een relatie met elkaar heeft. Zo kan een referentiearrangement bijvoorbeeld helpen bij het herkenbaar maken van leerroutes in de onderwijscatalogus. Of bij het definiëren van een (deel van een) curriculum.
Het belang van eenduidige informatiedragers
Met het beschrijven van informatiedragers wordt het belangrijk te definieren welk soort informatie er mee gedragen moet worden. Om de informatiedragers voor zoveel mogelijk doeleinden te kunnen gebruiken is het van belang de wijze van beschrijven eenduidig te doen. Daarmee wordt de informatie herkenbaar voor de processen die de informatie willen gebruiken en verschilt de behandeling van de informatie niet per informatiedrager. Anders gezegd; ook al is de inhoud van een les engels totaal anders dan een les droog spuiten voor de autospuiter, de informatie die wordt beschreven in de verpakking van de lessen bestaat uit dezelfde elementen. Vergelijk maar; een foto van de Eiffeltoren in Parijs toont een totaal ander beeld dan een portret van een nieuw nichtje. Toch zijn het beide digitale foto’s en wordt van beide foto’s dezelfde informatie meegeleverd over type toestel, locatie, belichting etc.
Dit gebeurt met onderwijsproducten en referentiearrangementen ook. De elementen waar de verpakking uit bestaat worden metadata genoemd. Omwille van de uitwisselbaarheid wordt een manier van beschrijven afgesproken. Op basis van deze afspraak kunnen onderwijsproducten ook (deels) gekopieerd worden. Zo kan de basis van een "les engels" gebruikt/ gekopieerd worden voor het beschrijven van een nieuw onderwijsproduct "les frans". Daarmee wordt het ook nog eens eenvoudiger om onderwijs te ontwikkelen.
In hoofdstuk 3 bespreken wij welke basisinformatie wordt verzameld, welke keuzemogelijkheden er zijn het gebruik van de onderwijscatalogus en welke additionele informatie per keuzemogelijkheid wordt vastgelegd.
Onderwijs bouwen
Er is nog een andere noodzaak gelegen in het eenduidig beschrijven van de informatiedragers, de onderwijsproducten en referentiearrangementen. Zoals in het begin van dit hoofdstuk vermeld beschrijven de onderwijsproducten en referentiearrangementen stukjes opleiding of curriculum. Om het ontwikkelen van het onderwijs goed te ondersteunen betekent dit dat de stukjes opleiding tezamen ook moeten leiden tot voor de deelnemer betekenisvolle verzamelingen; laten we voor het gemak even complete opleidingen of uitstroomkwalificaties nemen. Ter ondersteuning hiervan faciliteert de onderwijscatalogus zowel het decomponeren als het componeren van opleidingen en curricula in onderwijsproducten en referentiearrangementen. Omdat de onderwijscatalogus de onderwijsontwikkelaar in staat stelt relatief eenvoudig stukjes onderwijsaanbod te beschrijven, wordt het gemakkelijker om de variatie in aanbod te vergroten. Zo kan gemakkelijker een informatiedrager worden gedefinieerd voor bijvoorbeeld praktisch of theoretisch ingestelde deelnemers. Zonder een dergelijk instrument is het vergroten van variatie en het inzichtelijk maken van variatie binnen een opleiding of onderwijsinstelling, een grote uitdaging. Zeker wanneer er ook eisen en wensen zijn rond betaalbaarheid en organiseerbaarheid van het onderwijsaanbod. Door de juiste kenmerken te beschrijven en dat op een eenvoudige manier te ondersteunen is de gedachte dat er invulling gegeven kan worden aan flexibeler, eenduidig onderwijs dat op een betaalbare manier met de inzet van de juiste middelen kan worden georganiseerd. Met andere woorden; de onderwijscatalogus is het antwoord voor de uitdagingen van deze tijd waar een onderwijsinstelling zich voor gesteld ziet.